می توان گفت که روستای آفریزه از توابع بخش سده شهرستان قاین به شمار می رود همچنین درباره روستای آفریزه در فرهنگ جغرافیایی ایران در سال 1903 میلادی جلد 5 اثر وزارت جنگ بریتانیا چنین بیان می کند « روستای آفریز دارای 100 خانور جمعیت می باشد اعم از عرب و عجم. یک کلنی مشترک از 30 خانوار سید که آن ها از ملیت معاف هستند. در واقع این روستا در بلوک قاین در کنار جومند بیرجند واقع شده است و فاصله جومند تا این روستا تقریبا 131/9 کیلومتر می باشد.
همچنین این روستا در نزدیکی روستا زید برادر امام رضا (ع) قرار دارد. بیشتر خانوارهایی که در این روستا سکونت دارند در ایام بهار و تابستان حدودا 100 خانوار چادرنشین که در این ایام در چادرها به سر می برند و احشام خود را در این مناطق می چرانند در هنگام زمستان به روستا باز می گردند. قلعه قدیمی که در زمان تهاجم ترکمن ها امکان سکونت در آن فراهم بوده است هم اکنون دیگر تخریب شده و قابل استفاده نمی باشد.
همچنین افرادی که در آن جا سکونت داشته اند هم اکنون منازل خودشان را در اطراف آن و در فضای باز ساخته اند. آبی را اهالی این روستا مصرف می کنند منشا آن از یک رشته قنات و یک بند (سد) تامین می شود که به دلیل جمع آوری سیلاب احداث شده است. بیشتر محصولاتی که در روستای آفریز کشت می شود میوه هایی از جمله: انجیر، انار، هندوانه، خربزه و پنبه می باشد و اراضی زیر کشت آن هم حدودا 60 شخم می باشد. فاصله این روستا از بیرجند 85 کیلومتر می باشد و همچنین فاصله آن از قاین 55 کیلومتر است که جاده بیرجند- فروس از کنار روستای آفریز می گذرد.
تاریخچه روستای آفریز
روستا آفریز در تاریخ 18/01/1381 به عنوان مرکز دهستان آفریز به تصویب رسید، این روستا را بخشی از توابع سده شهرستان قاین به شمار می آورند. شاید برایتان این سوال پیش بیاید که نام این روستا را چرا «آفریز» می گویند مستر بلیط به شما کمک می کند تا بدانید که علت گذاشتن چنین نامی برای این روستا برگرفته از آبریز بوده است که به معنی کثرت قنات ها و همچنین پر آبی محل می باشد.
به طور کلی هم اکنون هم طویل ترین قنات شهرستان قاین همین قنات آفریز است که طول آن 8 کیلومتر می باشد. در ابتدا که نام آبریز به کار می رفته به مرور زمان این نام به آفریز تغییر یافت همچنین آفریز دارای پیشینه تاریخی کهن است و بخشی از تاریخ آن را می توان تاریخ شهادت امامزاده زیدالنار دانست که در سال 203 هجری شمسی در این آبادی وجود داشته است که در آن جا بارگاه امامزاده احداث شده است.
در آن زمان معتصم به دستور مامون ایشان را به شهادت رسانده است و بعد از این که چنین کاری را انجام داده است نادم شده و اقدام به ساخت امامزاده و بارگاه ایشان کرده است که این کتیبه در درب مزار بسیار مشهود است: شیخ ابوالمفاخر قاینی در قرن پنجم که نخست وزیر بسیار مشهور بهرام شاه غزنودی بوده و همچنین به امامزاده ارادتی خاص داشته است که موجب شده تا تغییراتی را در آن بارگاه ایجاد کند، گنبد فیروزه ای آن به دوره صفویه مربوط است.
همچنین در سفرنامه میرزا خانلرخان اعتصام الملک در صفحه 293 آمده است که: در روز شنبه که مصادف بود با ششم ربیع الاول 1295 هجری قمری که تعداد زیادی هم از سادات موسوی آن جا زندگی می کردند در آفریز ماندیم این افراد سادات جد خود را حضرت زیدبن موسی بن جعفر( ع) می دانند و همچنین امامزاده زیدالنار که در این جا مدفون است می گویند پسر موسی بن جعفر(ع) است.
که بعد از این که امام رضا(ع) را به شهادت رساندند خروج کردند و به جمعی از بنی عباس ملحق شدند و دلیل این که به آن ها زیدالنار گفته می شود این است که خانه های آن ها را آتش زدند و ملقب به این نام شدند. بقعه و صحن او توسط امیر حشمت الملک ساخته شده است و همچنین معتصم نامی که قبلا مامون حاکم
قاینات بوده، او را به شهادت رسانده است.
mrbilit.com/mag/afriz-village/